Merhaba arkadaşlar, bugün hep birlikte biraz kafa yoracağımız, düşündüren bir konuya değineceğiz: “Ameliyat geçiren askere gider mi?” Başlığı okuduğunuzda belki “Hangi ameliyat, ne durumda?” soruları aklınıza gelebilir. O yüzden bu yazıda hem kök sebep ve hukukî çerçeveyi göreceğiz, hem günümüzdeki yansımalarını irdeleyeceğiz, hem de geleceğe dair neler değişebilir, birlikte düşüneceğiz. Yorumlarda sizlerin deneyimleriyle zenginleştirirsek çok daha faydalı bir tartışma çıkar.
1. Kökler: Ameliyat, sağlık ve askerlik yükümlülüğü
1111 Sayılı Askerlik Kanunu ve 7179 Sayılı Askeralma Kanunu çerçevesinde Türkiye’de askerlik yükümlülüğü her erkeğin devlete karşı yerine getirmesi gereken bir görev olarak tanımlanmıştır. ([Mevzuat][1])
Ancak bu görev, bireyin bedenen ve ruhen askerlik hizmetine elverişli olması koşuluna bağlanmıştır. Sağlık yeteneği yönetmelikleri ve muayene süreçleri bu yüzden oldukça önemli. ([Hanka Hukuk][2])
Ameliyat geçiren bir kişi için, bu yükümlülük otomatik olarak ortadan kalkmaz — ama ameliyatın türü, iyileşme durumu, kalıcı etkileri, işlev kaybı gibi faktörler “askerliğe elverişli” kararını etkiler. Mesela bir varikosel ameliyatı geçiren kişi, işlemi başarılı ve fonksiyonel açıdan normalse askerliğe elverişli sayılabilir. ([Ameliyat Merkezi][3])
Diğer yandan, örneğin tüp mide ameliyatı gibi büyük cerrahiler sonrası bazı durumlarda muafiyet kararı da verilebilmektedir. ([Tüp Mide Ameliyatı][4])
2. Günümüzdeki yansımalar: Ne oluyor, neye dikkat ediliyor?
Bugün ameliyat geçmişi olan kişilerin askerlik muayenesi sürecinde dikkat edilen unsurlar şunlar:
Ameliyat izi yalnız başına bir engel değildir. Yani sadece “ameliyat olmuş” olmak otomatik muafiyet anlamına gelmez. Örneğin ameliyat izi olan kişiler zorunlu askerlik hizmetini yapabiliyor. ([Uzmanlar][5])
Fakat ameliyat sonrası kalan fonksiyon kaybı, uzun süreli tedavi gerekliliği, organ işlevselliğinin bozulması gibi durumlar “askerliğe elverişli değildir” kararına yol açabilir. Bu tip durumlar yönetmelikte belirtilen kriterler arasında yer alıyor. ([adagio hukuk][6])
Ameliyat sonrası iyileşmenin tamamlanıp tamamlanmadığı, ast veya eşlik eden başka sağlık sorunlarının olup olmadığı, ameliyatın hangi organ veya sistemde yapıldığı gibi detaylar büyük rol oynuyor. Özellikle ağır cerrahi, organ nakli, şiddetli ortopedik sorunların ardından askerlik muafiyetine karar verilebilir.
Ayrıca sağlık muayenesi süreci dünyada ve yerelde farklılık gösterebilir: Türkiye’de öncelikle aile hekimi ya da resmi sağlık kuruluşunda muayene yapılıyor, gerekirse yetkili sağlık kurullarına sevk ediliyor. ([Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı][7])
3. Yerel kültür ve algı: Türkiye bağlamında
Türkiye’de “ameliyat geçiren askere gider mi?” sorusu toplum içinde farklı algılara sahip. Bazıları ameliyat olmuş biri için askerlikten kaçınma ya da muafiyet yolu olarak bakarken, diğerleri vatandaşlık görevinin bir parçası olarak değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyor.
Bir yandan, gençler için atılan adımlar ve evde dikiş izleri, ameliyat geçmişi–bazı durumlara göre–askerliğe engel olmadığı yönünde. Örneğin apandisit ameliyatı geçirmiş biri için otomatik engel söz konusu değil. ([Askeriye Haberleri][8])
Diğer yandan, sağlık durumu nedeniyle gerçekten “askerliğe elverişli değildir” raporu alan bireyler de var. Bu da sosyal açıdan “görevini yerine getirememe” algısı, bireysel olarak da “ben neden yapamıyorum” hissiyatı doğurabiliyor.
Yerel olarak, ameliyat sonrası devlet kurumlarıyla, askerlik şubeleriyle ve sağlık kurumlarıyla yazışma, rapor temini gibi süreçler de bazen yorucu olabiliyor. Bu da hem bürokrasi hem de psikolojik açıdan bireyi etkiliyor.
4. Geleceğe bakış: Ne değişebilir?
Sağlık teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte, ameliyat sonrası iyileşme süreci kısalmış durumda. Bu, “ameliyat geçiren kişi askere daha erken gidebilir mi?” sorusunu gündeme getiriyor.
Ayrıca yönetmelikler zamanla yenileniyor; örneğin kronik hastalıklar, ruh sağlığı sorunları eskiden daha az değerlendirilirken, şimdi daha sık karşılaşılan bir muafiyet nedeni haline geliyor. ([Muaf.com.tr | En Doğru Bilgi Merkezi][9])
Kültürel düzeyde de algı değişiyor: Vatani görev anlayışı, bireysel sağlık koşulları, mesleki tercih, üretim biçimleri değişiyor. Bu da ameliyat sonrası askerliğe uygunluk gibi konuları daha esnek ele alınır hale getirebilir.
Ayrıca dijital sağlık kayıtlarının yaygınlaşması, ameliyat ve tedavi geçmişinin daha hızlı erişilebilir olması askerlik muayenesi sürecinde işleri kolaylaştırabilir.
5. Sonuç olarak: Ne demek bu?
Ameliyat geçirmiş olmak tek başına askerliğe gitmeme sebebi değildir. Önemli olan ameliyatın tipi, ameliyat sonrası durum, kalan fonksiyon kaybı, sağlık durumu ve askerliğe elverişli olup olmadığına dair resmi karardır. Eğer kişi ameliyat sonrası tamamen iyileşmiş, normal fonksiyonlarına kavuşmuşsa askerliğe elverişli sayılabilir. Ancak aksi durumda, muafiyet ya da ertelenme söz konusu olabilir.
Arkadaşlar, bu konuda sizlerin deneyimleri çok değerli:
Ameliyat geçirdiniz mi? Bu süreç askerlik muayenesi öncesinde nasıl bir bakış açısı yarattı?
Tanıdığınız biri ameliyat sonrası askerlik muayenesi sürecinden geçtiyse, hangi karar çıktı? Nasıl hissettiniz?
Sizce devletin ve toplumun ameliyat geçiren bireylerin askerlik göreviyle ilgili yaklaşımı nasıl olmalı? Daha esnek mi, daha katı mı?
Yorumlarda paylaştıklarınız hem bu yazıyı zenginleştirir hem de benzer durumda olanlara ışık tutabilir. Şimdiden teşekkürler, birliktelik hissiyle devam edelim.
[1]: “ASKERALMA KANUNU Kanun Numarası : 7179 Kabul Tarihi – Mevzuat”
[2]: “Askerlik Muafiyeti ve Muafiyet Sebepleri – 2025”
[3]: “Varikosel Ameliyatı olmuş birisi askerlikten muaf olur mu?”
[4]: “Tüp Mide Ameliyatı Olanlar Askere Gidebilir mi?”
[5]: “Ameliyat İzi Askerliğe Engel Mi – Uzman Çavuşlar – Uzman Erbaş …”
[6]: “Askerlik Muafiyet Şartları (2025) – İzmir Avukat”
[7]: “Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü | Asker Alma Kanunu”
[8]: “Apandisit Ameliyatı Askerliğe Engel Mi? Ameliyat İzi Askerliğe Engel mi?”
[9]: “Askere Hangi Hastalıklar Gidemez? – Muaf.com.tr”